Đất có sỏi đá với đặc tính là khả năng giữ nước và độ ẩm kém, đất rất khó thích nghi với các loại cây rau màu, các loại cây ưa nước và độ ẩm, với đặc trưng là đất có lẫn sỏi đá nên việc canh tác đất sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Dưới đây là gợi ý các loại cây trồng có thể trồng trên đất đá sỏi cho bà con mọi miền tham khảo.
Na dai
Cây na dai là cây ăn quả trồng được trên đất đá với năng suất kinh tế cao, hiện nay na là một loại cây ăn quả khá phổ biến và được ưa chuộng tại các tỉnh phía Bắc. Gần đây, loại quả này đã trở thành một mặt hàng có tiềm năng, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân.
Một đặc điểm khá thuận lợi cho người trồng na đó là có thể chịu hạn và rét rất tốt. Mùa đông cây sẽ ngừng sinh trưởng, rụng hết lá mùa Xuân ấm áp lại ra đợt lá mới.
Kỹ thuật chăm sóc na dai rất đơn giản, ngoài yếu tố thuận lợi của tự nhiên, người trồng cần bón thêm lượng phân cho cây trồng và bón tùy vào độ tuổi, từng giai đoạn phát triển của cây. Đặc biệt, cần bón nhiều phân chuồng ủ hoai mục, bổ sung nước đầy đủ cho cây. Bên cạnh đó, người trồng cũng phải nắm chắc kỹ thuật tỉa cành và vặt lá đúng thời điểm để na có thể ra hoa, đậu quả.
Đặc điểm của cây na dai ra nhiều hoa nhưng tỷ lệ đậu quả thấp vì nhị đực và nhụy cái nở lệch pha nhau nên rất khó tự thụ phấn. Nếu hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên thì hiệu quả, năng suất thấp. Vì vậy, người trồng na cần nắm chắc kỹ thuật thụ phấn nhân tạo cho hoa để khắc phục được những hạn chế này.
Na là cây ăn quả ngon nên rất được ưa chuộng giá thành cao từ 16.000 – 18.000đ/1kg, với 500 gốc na bà con có thể thu về 70 triệu đồng.
Cam Vinh
Cam Vinh là cây ăn quả đặc sản lâu đời của miền Trung xứ Nghệ là loại quả thuộc họ nhà cam đều có giá trị dinh dưỡng rất lớn và giá trị kinh tế rất cao. Hơn nữa, cam Vinh trên thị trường đã có một vị trí rất vững chắc trong lòng mọi người nên không khó để bán. Sau mỗi vụ cam bà con có thể thu về từ 300 – 500 triệu đồng.
Đối với bà con ở mảnh đất Nghệ An cũng như Hà Tĩnh – tỉnh giáp ranh với Nghệ An đều có thể trồng được cây cam này và hiện nay mô hình trồng cam Vinh cũng đang được trồng nhiều ở tỉnh miền Bắc như Hải Dương cho năng suất rất cao. Chỉ cần sau 3 năm là chúng ta có thể có thu nhập ổn định nhờ bán cam.
Năm 2007, cam Vinh được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp chứng nhận bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Hiện nay, bên cạnh việc phát triển các vườn cam truyền thống, nhiều hộ dân chuyển đổi sang mô hình trồng theo tiêu chuẩn VietGap.
Theo quy trình này, nông dân sẽ ghi lại nhật ký chăm sóc cây gồm chu trình bón phân, thời gian sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và quá trình cắt tỉa… Trước thời điểm thu hoạch từ 3 đến 6 tháng, các vườn cam buộc phải ngừng dùng thuốc bảo vệ thực vật để đảm bảo đầu ra an toàn cho sản phẩm.
Ông Nguyễn Đình Đồng, một nông dân trồng cam theo mô hình VietGap tại Quỳ Hợp từ năm 2014 chia sẻ: “Cái khó ban đầu là tập ghi chép nhật ký và xử lý thuốc bảo vệ thực vật cho đồng đều, nhưng sau khi được tập huấn nhiều lần, bà con đều nắm rõ và tuân thủ nghiêm ngặt”.
Để phân biệt cam của địa phương với các loại cam khác trên thị trường, ông Đồng cho biết thêm: “Quả cam nơi đây tròn nhưng màu không đều do nằm ẩn trong lá. Quả chín từ từ nên trên vỏ có phần rám nắng, có phần còn xanh, khi bổ ra thấy cùi mỏng, mùi thơm đặc trưng và vị ngọt thanh”.
Chanh bốn mùa
Chanh 4 mùa hay còn gọi là chanh tứ thời, thuộc họ bưởi. Loại chanh này có nguồn gốc từ châu Mỹ. Chanh bốn mùa được du nhập vào Việt Nam từ những năm 1996, thích hợp với khí hậu của Việt Nam. Hiện chanh 4 màu được trồng phổ biến ở nước ta.
Chanh bốn mùa là cây với ưu điểm ít sâu bệnh, mọng nước và độ chua thanh, giống chanh tứ quý có năng suất cao, hiện nay nhiều hộ nông dân dần chuyển đổi mô hình trồng chanh tứ quý rất nhiều.
Thời điểm tốt nhất để trồng chanh 4 mùa là vào mùa mưa. Thời điểm này rất tốt cho cây phát triển. Ở Miền Bắc trồng vào 2 vụ chính vụ xuân và vụ thu. Còn Miền Trung và miền Nam có thể trồng vào mùa xuân, cuối mùa khô, đầu mùa mưa.
Với giá bán ổn định tại vườn là 25.000 – 30.000đ/kg, mỗi hecta chanh có thể cho thu tới 40 tấn, chưa trừ chi phí có thể thu về trên 800 triệu đồng.
Đinh lăng
Cây Đinh lăng còn được biết đến là một loài cây thuốc chữa bệnh cực kỳ hiệu quả và được ví như nhân sâm Việt; chính vì như vậy, cây Đinh lăng hiện nay được rất nhiều bà con áp dụng và nhân rộng thành nhiều mô hình trang trại vô cùng hiệu quả.
Đinh lăng lai hay đinh lăng tàu thuộc dòng đinh lăng, là cây lâu năm, có thể sống đến vài chục năm, ưa ẩm, ưa sáng, chịu hạn tương đối, chịu bóng, không chịu được ngập úng và bà con có thể trồng đinh lăng ở đất đá sỏi.
Cây Đinh lăng là loại cây dễ trồng, thích nghi với nhiều điều kiện khí hậu khác nhau, có thể trồng quanh năm nhưng tốt nhất trồng vào mùa xuân, từ tháng 2 – 4 dương lịch. Đinh lăng có thể phát triển trên nhiều loại đất và ưu điểm là có thể trồng xen với các cây ăn quả, cây dược liệu hoặc cây lâm nghiệp.
Thông thường cây đinh lăng từ 3 năm tuổi là cho thu hoạch. Thời gian thu hoạch vào tháng 10 -12 hàng năm. Sau khi thu hoạch tiến hành phân loại những thân tốt để làm giống. Các bộ phận khác như rễ, thân, lá có thể bán tươi hoặc chế biến ngay.
