Không dễ ăn như những loại mướp thông thường, nhưng khi đã ăn được thì thành nghiện. Đó chính là mướp đắng. Tuy nhiên, mối lo về an toàn thực phẩm vẫn thường trực đối với mỗi người và những người yêu thích mướp đắng cũng vậy. Nếu muốn có những quả mướp đắng tươi và sạch, hãy tự mình vào vườn trồng chúng nhé.
Mướp đắng là loại cây khá dễ trồng, chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn những kỹ thuật cơ bản để trồng thành công mướp đắng.
Thời vụ
Mướp đắng trồng được nhiều thời điểm trong năm. Tuy nhiên, những người nông dân thường chọn gieo trồng từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau, bởi đây là thời vụ vô cùng thích hợp. Một số khác chọn trồng mướp đắng trái vụ.
Tuy nhiên, những vùng đất cao thường trồng mướp đắng sớm hơn trong giai đoạn từ tháng 11.
Đất trồng
Mướp đắng có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau. Điều quan trọng đặc biệt cần lưu ý chỉ là phải cày bừa đất thật kỹ, tơi xốp và làm thật sạch cỏ.
Nếu chọn trồng theo luống, không thể bỏ qua thao tác lên luống. Bạn có thể lên luống rộng 1,2m và để lại rãnh 0,2 – 0,3m.
Mật độ trồng
Trường hợp lựa chọn trồng theo luống cắm choái, đặc biệt lưu ý đến khoảng cách trồng là 1 x 0,4 x 1 cây. Với cách thức này, cần lượng giống từ 10 – 12kg/ha (tỷ lệ nảy mầm là trên 70%). Theo đó, số lượng cây giống rơi vào khoảng 24.000 – 25.000 cây/ha. L
Nếu trồng mướp đắng theo hình thức bò giàn, lựa lượng giống từ 1,8 – 2kg/ha (giống nảy mầm trên 10%). Theo đó, số lượng cây rơi vào khoảng 5.000 cây/ha. Giữ khoảng cách thông thường 5m x 0,8 x 2 cây.
Cách trồng
Ngâm ủ giống
Việc ủ giống hạt mướp đắng cần đảm bảo phơi lại hạt giống trước khi ngâm. Mục đích nhằm để hạt khô, hút nước mạnh và nảy mầm tốt. Ngoài ra, cần phải thêm thao tác cắt nhẹ đầu nhọn của hạt bằng kéo hoặc bấm móng tay để hạt hút nước dễ dàng. Tuy nhiên, tránh việc cắt vào phần nhân hạt.
Đem hạt ngâm từ 6 – 12 giờ. Trường hợp xử lý hạt bằng thuốc thì ngâm trong nước pha thuốc 15 phút. Sau đó tiến hành đãi sạch và ngâm tiếp từ 6 – 12 giờ.
Xong xuôi, hạt vớt ra và để ráo. Sau đó, cho số hạt này vào túi vải hoặc khăn ủ trong nhiệt độ từ 28 – 30°c cho đến khi nứt nanh thì đem gieo.
Gieo hạt
Xác định rõ mật độ khi gieo rồi đặt hạt đã nứt nanh lên luống, lấp nhẹ một lớp đất mỏng lên trên. Trước khi gieo, tưới nước đủ ẩm cho đất giúp cây mọc mầm dễ dàng và thuận lợi hơn. Việc gieo có thể gieo trực tiếp trên ruộng hoặc gieo bầu (áp dụng trong trường hợp gieo sớm, đất trồng còn ướt hoặc gieo trồng để dặm cây).
Chăm sóc
Tưới nước
Việc tưới nước cần duy trì sao cho vừa đủ ẩm. Bởi nếu quá khô hoặc quá ẩm ướt thì đều khiến cây bị ảnh hưởng trong quá trình sinh trưởng. Chưa kể, nó còn khiến cây dễ bị bệnh.
Bón phân
Lượng phân bón cần sử dụng phù hợp, tùy thuộc vào phương pháp trồng cũng như đất đai canh tác. Thông thường, mỗi sào cần 400 – 700kg phân chuồng hoai mục và 26 – 38kg phân NPK (16:16:8).
Việc bóng phân chia thành bón lót và bón thúc. Theo đó, bón lót sẽ sử dụng toàn bộ phân chuồng. Bón thúc thì chia thành 4 giai đoạn, mỗi lần đều kết hợp với làm cỏ, vun gốc, lấp phân. Cụ thể
Sau khi gieo 10 ngày, bón thúc lần 1 với 4 – 6kg NPK.
Sau khi gieo 25 ngày, bón thúc lần 2 với 8 – 12kg NPK.
Sau khi gieo 45 ngày, bón thúc lần 3 từ 8 – 12kg NPK.
Sau khi gieo 70 ngày, bón thúc lần 4 với 6 – 8kg NPK.
Sâu bệnh
Mặc dù là một loại cây khá dễ trồng nhưng mướp đắng phải đối mặt với khá nhiều loại côn trùng (bọ rầy, sâu đất, sâu xanh, rệp, rầy mềm, bọ trĩ…) và sâu bệnh (bệnh virus, bệnh lở cổ rễ, bệnh đốm nâu trên lá, bệnh héo rũ…).
Giải pháp phòng tránh sâu đất chính là việc rắc một gốc mướp đắng khoảng 10-15 hạt Basudm 10H trước khi gieo trồng. Ngoài ra, khi phát hiện sâu bệnh, cần sử dụng đúng những loại thuốc đặc trị đối với từng loại sâu hoặc bệnh để đạt được hiệu quả. Lưu ý, hạn chế phun thuốc phòng trừ sâu bệnh vào thời điểm mướp đắng đang trổ bông rộ.
Cách ly thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn để bảo toàn khi sử dụng trong thời kỳ thu hoạch.
Thu hoạch
Bình quân, mướp đắng cho năng suất từ 25 – 30 tấn/ha. Tuy nhiên, những giống lai có thể cho năng suất cao hơn.
Mướp đắng cho thu hoạch sau khi gieo trong khoảng 42 – 45 ngày. Thời gian chúng cho thu hoạch cũng khá lâu, kéo dài từ 35 – 55 ngày, tuỳ theo mức độ thâm canh.